Ο Pat MacDonald οδηγεί ένα κοπάδι γελάδια από το Μεξικό στο Τέξας όταν δέχεται την απρόκλητη επίθεση μια ομάδας Navajos, οι οποίοι σκοτώνουν τους βακέρος του και του κλέβουν το κοπάδι. Ο Pat βρίσκεται μόνος του στην έρημο και μόνο η αναπάντεχη εμφάνιση ενός ιεραπόστολου, του Βαλτασάρ (στο πρωτότυπο: Baldassarre), και ενός προσηλυτισμένου Navajo, του Σεβαστιανού (ή Natohe), θα τον σώσουν. Όταν ο Pat εξαντλημένος φθάνει στο Fort Stanton (το έχουν ανακαταλάβει οι της Ένωσης) ενημερώνει τον Στρατηγό Canby και τον Συνταγματάρχη Kit Carson για τα πεπραγμένα των Navajos. 

Ο Canby δηλώνει ενήμερος του προβλήματος αλλά φείδεται ανδρών λόγω του Εμφυλίου και διστάζει να αναλάβει ουσιαστική δράση. Η σφαγή όμως μιας διμοιρίας του Μεξικανικού Στρατού από τους Navajos και η άφιξη διαταγών από την πρωτεύουσα που καλούν σε άμεση λύση του προβλήματος αναγκάζουν τον Canby και τον Carson να επιληφθούν άμεσα του θέματος. Ο MacDonald ζητάει και παίρνει μια εβδομάδα προθεσμία μπας και λογικέψει τους Navajos και τους πείσει να παραδοθούν. Μαζί με τον μοναδικό επιζήσαντα των Μεξικανών, Λοχαγό Alvarado εντοπίζουν ένα χωριό των Navajos και ο Pat εισέρχεται κρυφά για διαπραγματεύσεις.

Στο μεταξύ ο Σεβαστιανός πηγαίνει τον ιεραπόστολο Βαλτασάρ στο χωριό του αρχηγού Σπασμένη Μύτη για να κηρύξει το λόγο του Θεού. Φευ, τα ώτα των Navajos δεν ήταν ιδιαίτερα ευήκοα και ο ξερακιανός μοναχός αποδημεί για τόπο χλοερό. Έξαλλος ο Σεβαστιανός από την προδοσία των δικών του στρέφεται κατά της Σπασμένης Μύτης. Πριν ωστόσο ρίξει τη μαύρη πέτρα στους Navajos, απαγάγει από τη φυλή του μια σουσουραδίτσα, την Chila γιατί καλός ο Θεός αλλά και μια γυναίκα πάντα χρειάζεται. Κακό του κεφαλιού του βέβαια γιατί, όταν τον εντοπίζουν οι Navajos, τον σταυρώνουν και τον προτρέπουν να καλέσει το Θεό των Λευκών να τον σώσει. Προσπαθεί ο καημένος ο Σεβαστιανός αλλά ο Θεός δεν φαίνεται πρόθυμος να του δώσει ένα χεράκι. Εμφανίζεται ωστόσο ο Chivington, το ευχερέστερο υποκατάστατο, και παίρνει τον ταλαίπωρο Σεβαστιανό στο οχυρό.

Οι διαπραγματεύσεις του Pat με τους Navajos πάνε κατά διαόλου όταν ο Alvarado παρεμβαίνει με ελάχιστη διακριτικότητα σε αυτές σκοτώνοντας τον συνομιλητή του. Οι Navajos ξεσπούν την οργή τους στον MacDonald, ο οποίος δεν πιστεύει στα μάτια του όταν σε χρόνο dt το χωριό κατακλύζεται από μπλε σακάκια υπό τον Chivington που του σώζουν το σκαλπ. Ο Pat καταλαβαίνει ότι Alvarado και Chivington τον έπιασαν κοροΐδο αλλά αποφασίζει να εμπιστευτεί τουλάχιστον τον Carson και να συμμετάσχει για κάνα μήνα ως ανιχνευτής στην εκστρατεία κατά των Navajos για να αποτρέψει τα χειρότερα. Εκτός από το σώμα του Carson στην εκστρατεία συμμετάσχει και ένα σώμα εθελοντών (militia) από το New Mexico υπό τον Chivington με ανιχνευτή τον Σεβαστιανό. Οι ωμότητες του Chivington έχουν σαν αποτέλεσμα να ξυπνήσει ο πατριωτισμός του νεαρού Navajo που επανακάμπτει στη φυλή του και συμφιλιώνεται με τη Σπασμένη Μύτη. O Natohe πλέον (πάει το Σεβαστιανός)  πείθει τον αρχηγό του να συναινέσει στην παράδοση των Navajos για να μην εκλείψει η φυλή τους. Οι δυο τους ωστόσο κάνουν μια τελευταία έξοδο με τα τουφέκια στο χέρι πριν μια ομοβροντία τους αφήσει ξερούς. Καθώς το θέμα με τους Navajos φαίνεται λήξαν, ο MacDonald αποφασίζει να γυρίσει σπίτι του.  

Παρατηρήσεις: 

Στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου πολλές ινδιάνικες φυλές αναθάρρησαν βλέποντας του λευκούς να σκοτώνονται μεταξύ τους. Ξεκίνησαν λοιπόν μια σειρά από ληστρικές επιδρομές, τις αγριότερες εκ των οποίων έκαναν οι Navajos. Ανάμεσα στο Ιούλιο του 1863 και τον Ιανουάριο του 1864 ο Carson και οι άνδρες του, το πρώτο Σύνταγμα Εθελοντών του New Mexico, ακολουθώντας την τακτική της καμένης γης ανάγκασαν τους Navajos να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να οδηγηθούν στον καταυλισμό του Bosque Redondo (όπου ο Carson είχε ήδη μαντρώσει τους Mescalero). Προκειμένου να πείσει τους Navajos να παραδοθούν ο Carson κατάστρεψε 1 εκατομμύριο κιλά δημητριακά καλλιεργημένα από τους ιθαγενείς και έκαψε σχεδόν όλα τα χωριά τους. Περίπου 8.000 Navajos ξεκίνησαν για τον καταυλισμό αλλά πολλοί πέθαναν στο δρόμο. Οι Navajos ονομάζουν αυτή τη διαδρομή «Μεγάλη Πορεία» (The Long Walk). Στον καταυλισμό τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα καθώς όχι μόνο ήταν δίπλα σε βαλτοτόπια αλλά και γιατί δεν είχε δημιουργηθεί για να φιλοξενήσει τόσο πολύ κόσμο. Μετά από τέσσερα έτη, ο στρατηγός Sherman αντικατέστησε τον Carleton και στην πρώτη του επιθεώρηση στο Bosque Redondo έφριξε με ότι αντίκρισε κι έτσι σε όσους Navajos είχαν επιζήσει επέτρεψε να επιστρέψουν στις εστίες τους.

Γιατί ο Carson οδήγησε απείθαρχους εθελοντές εναντίον των Navajos είναι εύκολο να απαντηθεί: γιατί οι καλύτεροι άντρες και ο τακτικός στρατός πολεμούσαν στις μάχες του εμφυλίου. Ο ίδιος ο Carson πήρε μέρος μόνο σε μια μάχη του εμφυλίου, τη μάχη του Valverde στο New Mexico (1862). Επίσης επικεφαλής του Carson και γενικός υπεύθυνος της εκστρατείας ενάντια στους Navajos δεν ήταν ο Συνταγματάρχης Canby αλλά ο στρατηγός James Carleton στον οποίο ο αμόρφωτος και αδαής κοντόσωμος βουνίσιος Carson έβλεπε μια πατρική φιγούρα και γι’ αυτό υπάκουε τυφλά. Ο Canby – περισσότερα για τον οποίον θα πούμε στην παρουσίαση του τεύχους 49 - είχε πράγματι τη γενική σύλληψη ενός σχεδίου εκτοπισμού των Navajos από τις εστίες τους αλλά προήχθη σε Στρατηγό και ανακλήθηκε στην πρωτεύουσα πριν προλάβει να το εκτελέσει. Έτσι η υλοποίηση του σχεδίου έπεσε στα χέρια του Carleton που φυσικά ανέθεσε τη βρομοδουλειά στον Carson.

Ο Carson οδηγεί τους εθελοντές στην περιοχή των Navajos

Οι Navajos μιλούν τα Apacheans και γι’  αυτό αρχικά θεωρούνταν μια από τις εφτά υποομάδες του έθνους των Apache. Ωστόσο οι διαφορές στον πολιτισμό τους και κυρίως στην κοινωνική τους οργάνωση ήταν τόσο μεγάλες που πλέον εξετάζονται ως αυτοτελές έθνος. Συγκεκριμένα το 18^ο αιώνα οι  Navajos είχαν εγκαταλείψει τη νομαδική ζωή και ζούσαν όχι σε teepees αλλά σε σπίτια, τα λεγόμενα hogans (κάτι σαν igloos, αλλά με λάσπη αντί για πάγο). Επίσης η δομή της κοινωνίας τους ήταν μητριαρχική! Τα mesas (οροπέδια, υψίπεδα) όπου κατοικούσαν οι Navajos βρίσκονται σε αφθονία στις νοτιοδυτικές πολιτείες. Περιβάλλονταν από βουνοπλαγιές προσφέροντας φυσική οχύρωση στους κατοίκους τους.

Οι Navajos ετοιμάζονται να αποχαιρετίσουν την πατρογονική γη τους

Το Σαλπίσματα Στο Σούρουπο είναι το τελευταίο από τα 7 τεύχη της σειράς που εμφανίζεται ο Kit Carson. Κάποτε ήταν πολύ στενοί φίλοι με τον Pat MacDonald αλλά είναι εμφανές πως οι διαφορετικές πορείες που ακολούθησαν τους έχουν απομακρύνει. Η στρατιωτική πειθαρχία και η ιεραρχία στην οποία υπόκειται ο Carson φέρνουν αλλεργία στο ρέμπελο χαρακτήρα του MacDonald. Μετά την εκστρατεία κατά των Navajos ο Carson ανέλαβε μόλις άλλη μια εκστρατεία κατά των ιθαγενών φυλών του Ανατολικού New Mexico (κάτι υπολείμματα Kiowa, Comanche κλπ). Στη πρώτη μάχη του Adobe Walls το 1864 θα έχει πιθανόν τη πιο ηρωική στιγμή του. Στη συνέχεια αποσύρθηκε στο ράντσο του, όπου πέθανε από ανεύρυσμα αορτής το 1868 σε ηλικία 59 ετών. Ο θρύλος του όμως, αν και εν πολλοίς κατασκευασμένος, θα συνεχίσει να ζει.

John Chivington - Η πιο γνωστή φωτογραφία του

Ο Chivington του D' Antonio

Εντύπωση παρουσιάζει ο τρόπος που παρουσιάζει ο D’Antonio τον Chivington: σαν πραγματικό ψυχοπαθή, να γελάει υστερικά ενώ σκοτώνει τα πρόβατα των Ινδιάνων!

Pat MacDonald (προς τον στρατηγό Canby): «…το θέμα είναι άλλο: ζούμε μια τραγωδία κι επειδή είμαστε οι ηθοποιοί της, δεν μπορούμε να δούμε πως διαδραματίζεται….Αλλά ένα είναι βέβαιο: Οι Ινδιάνοι είναι ένας λαός που πεθαίνει! Σκεφτείτε πόσο διαφορετικός είναι ο κόσμος τους από τον δικό μας! Δεν υπάρχει τρόπος να τους σμίξουμε αυτούς του δυο κόσμους. Ο πιο αδύνατος είναι καταδικασμένος να χαθεί κι αυτός είναι ο δικός τους…»