O Kluge (Βλ. προηγούμενος τεύχος) έχει βάλει τον Bill Adams στα ίχνη του Rudolf Muller, ο οποίος βγάζει το ψωμί του στο New Mexico, κάνοντας τον ιχνηλάτη για τον στρατηγό Joseph West στο Fort McLane κι έχοντας πάρει το όνομα Red Rudy. Ο Adams ξετρυπώνει τον λιποτάκτη και με τη βοήθεια του Abele που εμφανίζεται από το πουθενά, τον στέλνει να συναντήσει τους Γερμανούς προγόνους του. Μόνο που οι άντρες του Fort McLane και ο ίδιος ο διοικητής Στρατηγός West δεν είναι καθόλου ευχαριστημένοι με το χαμό του ιχνηλάτη τους μια και ήταν η καλύτερη ελπίδα που είχαν να εντοπίσουν τους Apache.

Ο Adams οδηγεί ένα απόσπασμα στρατιωτών στο σημείο όπου αντιλήφθηκε καπνούς κατά την άφιξη του στο οχυρό και εκεί αποκαλύπτονται τα αποκαΐδια της άμαξας προς το… Lordsburg και οι τρεις συνοδοί της νεκροί. Αίφνης οι πιέσεις στον Adams να οδηγήσει το στρατό στους Apache πολλαπλασιάζονται. Ο Adams και ο Abele δέχονται λοιπόν να ξετρυπώσουν τους Apache για χάρη του Στρατηγού, μόνο όμως αν αυτός ετοιμάσει μια πρόταση ειρήνης για να τη μεταφέρουν στον Mangas Coloradas.

Ο Adams καταφέρνει να συλλάβει έναν έφηβο πολεμιστή Apache, τον Carlito, και να τον αναγκάσει να τον οδηγήσει στον καταυλισμό του. Εκεί γίνεται δεκτός με άγριες διαθέσεις και σώζεται μόνο γιατί επικεφαλής του καταυλισμού είναι ο παλιός του γνώριμος, o Geronimo (βλ. τεύχος 8). Για χάρη των παλιών καιρών, ο Geronimo θα οδηγήσει τον Adams και τον Abele στα teepees του Mangas Coloradas, όπου ο αφελής Adams θα διακηρύξει τις καλές του προθέσεις και θα προτείνει ένα σύμφωνο μη επίθεσης. Ο Mangas Coloradas, καταπονημένος από την ηλικία και τα τραύματα του, είναι αρχικά θετικός απέναντι στις προτάσεις του Bill αν και ο Geronimo με ένα οργισμένο λόγο τις αμφισβητεί έντονα. Τελικά ο Mangas Coloradas θα δεχθεί να προσέλθει στις διαπραγματεύσεις ενώ ο Adams θα μείνει ως ενέχυρο στους Apache.

Θα αποδειχθεί τελικά πως όταν ο Geronimo έσκουζε για καμία εμπιστοσύνη στα χλωμά πρόσωπα είχε απόλυτο δίκιο. Με διαταγή του West, οι άνδρες του Fort McLane συλλαμβάνουν τον Mangas Coloradas ευθύς που σκάει μύτη στο οχυρό τους. Το ίδιο βράδυ τον βασανίζουν και ο αιμοδιψής λοχίας Stagg τον δολοφονεί εν ψυχρώ. Ο Abele προσπαθεί να αποτρέψει τη φρικτή ροή των πραγμάτων αλλά θα ξαναγευτεί τις αλυσίδες στα χέρια του σαν τον παλιό «καλό» καιρό. Ο Geronimo μαθαίνει τα τεκταινόμενα, αλλά δεν το πάει η καρδιά του να σκοτώσει τον Adams. Τον αφήνει να φύγει, παίρνει την ορδή του και κυκλώνει το οχυρό και τους άντρες του West. Δεν επιτίθεται ωστόσο. Αφήνει τους στρατιώτες να θεωρήσουν ότι έχουν αυτοί την πρωτοβουλία και παρασέρνει τους περισσότερους υπό τον στρατηγό West και τον λοχία Stagg εκτός στρατοπέδου. Ακολούθως από τη μια εισβάλλει στο αποδυναμωμένο στρατόπεδο, αποσπά το σκυλεμένο σώμα του Mangas Coloradas και παραδίδει τα πάντα στην πυρά και από την άλλη παρασύρει το εκστρατευτικό σώμα του West στο Φαράγγι των Νεκρών (Canyon Del Muerto), όπου και το αποδεκατίζει. Ενώ δεν φαίνεται αχτίδα σωτηρίας για το 3^ο Σώμα Εθελοντών, o Abele, βρίσκει μια κρυφή χαράδρα από την οποία οδηγεί τους στρατιώτες εκτός κινδύνου. Όχι όλους όμως. Κρατάει για το τέλος τον λοχία Stagg, δολοφόνο του Mangas Coloradas, τον σκοτώνει και τον παραδίδει στον Geronimo. 

Παρατηρήσεις:  Ο Mangas Coloradas ήταν ήδη 70 χρονών το 1862-1863 που εξελίσσονται τα γεγονότα του τεύχους. Ήταν Chiricahua αλλά βρέθηκε αρχηγός και των Mimbreño Apache μέσω γάμου. Είχε παντρέψει την κόρη του, Dos-Teh-She, με τον Cochise, αρχηγό των Chokonen Apache.

Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να πούμε μερικά πράγματα για τους Apache και τις διάφορες ομάδες τους ώστε να αποφευχθούν τυχόν παρανοήσεις. Κάτω από τη γενική ταμπέλα Apache, λοιπόν,  ταξινομήθηκαν διάφορες εθνοτικές ομάδες ιθαγενών της Βορείου Αμερικής που ζούσαν στο βόρειο Mexico, το New Mexico, το νοτιοδυτικό Texas, την Arizona, το νότιο Colorado. Η ταξινόμηση τους έγινε με βασικό κριτήριο την γλώσσα που μιλούσαν οι ιθαγενείς. H γλώσσα των Apache, τα Apacheans ανήκε στις νότιες Athabaskan γλώσσες και διακρινόταν σε εφτά κύριες διαλέκτους, όσες και ομάδες Apache στις οποίες συνήθως διακρίνουμε: 

1) Οι Δυτικοί Apache. Στους Apache αυτούς περιλαμβάνουμε τους Aravaipa και τους πολυπληθείς Tonto. Ορισμένοι μελετητές κατατάσσουν στους δυτικούς Apache, όλους του Apache που ζούσαν εντός των ορίων της σημερινής Arizona, εκτός τους Chiricahua και τους ολιγάριθμους Mansos.

2) Οι Chiricahua: Ζούσαν στη Νοτιοανατολική Arizona και στο Νοτιοδυτικό New Mexico. Οι Mimbreño ήταν επίσης Chiricahua, όπως και οι Chokonen του Cochise. Καμία άλλη ινδιάνικη φυλή δεν αγωνίστηκε όσο οι Chiricahua για τη γη τους. Εξουθενωμένοι από τον διπλό πόλεμο με την κυβέρνηση των ΗΠΑ και του Μεξικό, oi Chiricahua παραδόθηκαν γύρω στο 1876 και έμειναν έγκλειστοι σε καταυλισμούς και στρατόπεδα, θεωρούμενοι "Αιχμάλωτοι Πολέμου" για 28 ολόκληρα χρόνια!
 

3) Οι Mescalero. Ζούσαν στο Ανατολικό New Mexico και στο Δυτικό Texas

4) Οι Jicarilla, Ζούσαν στο Βόρειο New Mexico και στο Νότιο Colorado και στην ορθογώνια βορειοδυτική απόληξη του Texas (το λεγόμενο Texas Panhandle).

5) Οι Lipan, αναφέρονται για πρώτη φορά το 1718 να βρίσκονται κοντά στο San Antonio του Texas.

6) Οι Apache των πεδιάδων:  Ονομάστηκαν και Kiowa-Apache γιατί ζούσαν στις βόρειες πεδιάδες ανάμεσα στους Kiowa με τους οποίους δεν είχαν καμία σχέση.

7) Οι Navajos: θεωρήθηκαν αρχικά ως φυλή apache λόγω της κοινής γλώσσας. Οι Navajos ήταν η πολυπληθέστερη εθνοτική ομάδα που μίλαγε τα Apacheans. Σήμερα ωστόσο διακρίνονται από τους Apache λόγω του διαφορετικού πολιτισμού που είχαν αναπτύξει.

Γιατί όμως οι Apache τρομοκρατούσαν την περιοχή της Arizona και του New Mexico την εποχή εκείνη; Γιατί επιτέθηκαν και σκότωσαν τους επιβάτες της άμαξας στην αρχή της ιστορίας; Ο D’ Antonio δεν αναφέρεται καθόλου στη σειρά της Κατάκτησης στο γεγονός που εν πολλοίς ήταν η γενεσιουργός αιτία των λεγόμενων Apache Wars. Αυτό δεν είναι άλλο από την περίφημη υπόθεση Bascom.

Ένα χρόνο λοιπόν νωρίτερα από τη στιγμή που εξελίσσονται τα γεγονότα του τεύχους μας και συγκεκριμένα το 1861, οι Tonto Apache είχαν επιδράμει εναντίον του ράντσου ενός κτηματία ονόματι John Ward και είχαν απαγάγει το δωδεκάχρονο εγγονό του. Ο Ward ζήτησε βοήθεια στο Fort Buchanan και ο διοικητής του οχυρού ανέθεσε την υπόθεση στον υπολοχαγό George Bascom. Αυτός για κάποιο λόγο ήταν πεπεισμένος πως πίσω από την απαγωγή ήταν οι Chiricahua. Έκλεισε μια συνάντηση με έναν Chiricahua αρχηγό, τον Cochise, προκειμένου να ρωτήσει για την τύχη του αγοριού. Ο Cochise εμφανίστηκε στη συνάντηση (στο Apache Pass) με αρκετά μέλη της οικογενείας του. Όταν απάντησε στον Bascom ότι δεν γνώριζε τίποτα για την απαγωγή, ο υπολοχαγός, αμφισβητώντας την εντιμότητά του, διέταξε να συλληφθούν τόσο ο Cochise όσο και οι συγγενείς του. Παρόλο που ο Cochise, έστω και πληγωμένος κατάφερε να διαφύγει, τα υπόλοιπα μέλη της οικογενείας του βρέθηκαν σιδηροδέσμια. Οι προσπάθειες του Cochise να τους ελευθερώσει ή να τους ανταλλάξει με λευκούς όμηρους δεν απέδωσαν και τελικώς ο Ινδιάνος αρχηγός είδες τον αδελφό του και τα ανίψια του να απαγχονίζονται. Αυτό πυροδότησε ένα άσβεστο μίσος για τους λευκούς και μια πολεμική συμμαχία του Cochise με τον Mangas Coloradas για να μη μείνει ούτε λευκό ρουθούνι στην περιοχή των Chiricahua. 

Ακόμα: Το οχυρό όπου συλλαμβάνεται και εκτελείται ο Mangas Coloradas είναι το Fort McLane στο Νοτιοδυτικό New Mexico. Πήρε την ονομασία από ένα λοχαγό που σκοτώθηκε στον πόλεμο εναντίον των Navajos το 1860. Ελλάσονος σημασίας οχυρό που σίγουρα είχε εγκαταλειφθεί μέχρι το 1864. Αφού βασάνισαν και σκότωσαν τον Mangas Coloradas, σύμφωνα με τις οδηγίες του West (κατά πάσα πιθανότητα), του έκοψαν το κεφάλι, το έβρασαν και έστειλαν το κρανίο στον ανθρωπολόγο O.S. Fowler στη Νέα Υόρκη. Το κρανίο πρέπει να εκτέθηκε κάποια χρόνια εκεί, αλλά σήμερα η τύχη του αγνοείται.

Ο προορισμός της άμαξας που σκυλεύεται από τους Apache στην αρχή της ιστορίας, το Lordsburg δηλαδή¸ είναι αναφορά στον φανταστικό προορισμό της Ταχυδρομικής Άμαξας στη ομότιτλη ταινία του John Ford του 1939 που με τη σειρά της βασίζεται σε ιστορία του διάσημου pulp νοβελίστα Ernest Haycox.

Το Canyon Del Muerto που αποκλείονται ο West και οι άνδρες του ανήκει στον ίδιο ορεινό όγκο και θεωρείται δίδυμο φαράγγι του Canyon de Chelly, τόπου παράδοσης των τελευταίων ελευθέρων Navajos στον Kit Carson λίγα χρόνια νωρίτερα.