Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2014
Ο
Ben MacDonald και ο Mac φθάνουν στο San Francisco και πρόθεση του παραξενιάρη
Σκωτσέζου είναι να μπάσει το γιο του φίλου του σε μια άμαξα και να του τον
στείλει πεσκέσι στο Texas. Στη πρώτη ευκαιρία όμως ο αχαλίνωτος νεαρός το σκάει
από το σύνοδό του για να γευτεί τις χαρές της μεγάλης πόλης. Το αποτέλεσμα -σε
μια απίστευτη διαδοχή κακοτυχίας- είναι να τον κλέψουν, να τον «ταΐσουν» όπιο
σε ένα κινέζικο χαμαιτυπείο και να τον πουλήσουν σκλάβο σε ένα δουλεμπορικό
καρυδότσουφλο το οποίο βυθίζεται στη πρώτη φουρτούνα και αφήνει τον Ben ναυαγό
στην αφιλόξενη ακτή της νήσου Nootka που χωρίζεται από το νησί Vancouver με τον
ομώνυμο πορθμό (Nootka Sound).
Τον
Ben περιμαζεύουν ιθαγενείς της κυρίαρχης φυλής της περιοχής, των Nootka, και
μάλιστα ένας από τους δελφίνους της τοπικής ηγεσίας, ο Korak. Αφού ενημερώνεται
για την τρέχουσα κατάσταση του από ένα ηλικιωμένο λευκό, τον Jud, ο ανανήψας Ben
διαπιστώνει έκπληκτος πως προορίζεται πλέον για ισόβιος σκλάβος των ιθαγενών.
Κάτι τέτοιο αντιβαίνει καίρια με τη ρέμπελη φύση των MacDonald και ο Ben
αρχίζει ευθύς να ετοιμάζει την απόδραση του. Με τρόμο θα διαπιστώσει πως κάτι
τέτοιο μόνο εύκολο δεν θα είναι λόγω της φυσικής θέσης της περιοχής. Μάλιστα θα
εισπράξει και ένα γερό χέρι ξύλο από τον αφέντη του, τον Korak, κάτι που θα
φουντώσει το μίσος του νεαρού για τους δυνάστες του.
O
Korak θα αναθεωρήσει την άποψη του για το σκλάβο του, όταν ο Ben τον βοηθάει να
καμακώσουν μια φάλαινα, κάτι που θεωρείται γεγονός ύψιστης σημασίας από τους
ντόπιους, και ωθεί τον Korak στην απόφαση να διοργανώσει ένα εορταστικό πότλατς
(πανηγύρι). Ωστόσο εκεί όλα θα πάνε στραβά λόγω της αντιπαλότητας του Korak με
τον έτερο δελφίνο, τον Lontra, ο οποίος δολοφονεί το γέρο Jud, όταν ο Korak του
τον προσφέρει ως δώρο, ακριβώς για να εκφράσει την περιφρόνησή του. Όταν ο
αρχηγός της φυλής, Κουντανάκε, καταρρέει από μια άγνωστη στους Nootka ασθένεια
( την… ιλαρά), όλοι στρέφονται εναντίον του Ben, ο οποίος καταλαβαίνει πως η
περιοχή πλέον είναι σοβαρά επικίνδυνη για την υγεία του και ήρθε επιτακτικά γι’
αυτόν η ώρα να την κάνει με ελαφριά πηδηματάκια. Εκμεταλλευόμενος τη
δεισιδαιμονία των θαλασσινών ιθαγενών για τα
σκοτεινά δάση θα διαφύγει νότια και θα χωθεί στα στενά του Puget Sound.
Θα φθάσει στο χωριό μιας γειτονικής φυλής, υποτακτικής στους Nootka, τους
οποίους θα ξεσηκώσει και θα οργανώσει ώστε να αντιμετωπίσουν την επικείμενη
άφιξη των διωκτών του. Οι Nootka, μη συνηθισμένοι να γνωρίζουν αντίσταση,
συντρίβονται και υποχωρούν άτακτα. Ο Ben χαρίζει τη ζωή στον Korak, βγάζει ένα
λογύδριο για το ιδανικό της ελευθερίας και αναχωρεί νότια, αναλογιζόμενος για
το μέγεθος της απόστασης μέχρι το San Francisco.
Ben
MacDonald: «Έναν άνθρωπο δεν τον κάνουν σκλάβο οι αλυσίδες, αλλά το να
υποκύπτει! Η ελευθερία κατακτιέται με καθημερινές μάχες».
Εικόνες:
.jpg)
Παρατηρήσεις:
Έχουμε μιλήσει για τη μεθοδολογία κατασκευής των ιστοριών του D’ Antonio: πολλές
φορές αντικαθιστά ένα ιστορικό πρόσωπο με έναν από τους χαρακτήρες της σειράς.
Αυτό συμβαίνει στην Παραλία Χωρίς Τέλος. Ο Ben Mac Donald παίρνει τη θέση του John
Rodgers Jewitt (1783-1821), η ιστορία ετεροχρονίζεται, μερικά ονόματα αλλάζουν
αλλά στην ουσία η περιπέτεια αιχμαλωσίας του Ben από τους Nootka είναι η
ιστορία των 28 μηνών που ο Jewitt πέρασε ως σκλάβος των ιθαγενών ανάμεσα στο
1803 και το 1805.
.jpg) |
Οι δύο ήρωες του τεύχους.jpg) |
.jpg)
.jpg) |
| Ναυάγιο στον Ειρηνικό |
.jpg) |
| Korak |
.jpg) |
| Τύφλα να ΄χει ο Moby Dick |
.jpg) |
| Θα φάμε καλά |
.jpg) |
| Πότλατς |
Ο
John Jewitt ήταν ένας Βρετανός οπλοποιός από το Boston, ένα μικρό λιμάνι στις
ακτές του Lincolnshire στην Βορειοανατολική Αγγλία. Το 1802, σε ηλικία μόλις 19
ετών, δέχθηκε την πρόσκληση του καπετάνιου ενός αμερικάνικου εμπορικού (Boston)
να σαλπάρει για τον γύρο του κόσμου και με τελικό προορισμό τη Νέα Αγγλία! Αφού
πέρασε από το ακρωτήριο Horn, το Boston τράβηξε γραμμή για τη νήσο Βανκούβερ
και τον Πορθμό των Nootka (Nootka Sound). Εκεί το πλοίο προσάραξε (το Μάρτιο
του 1803) προκειμένου να κάνει εμπόριο με τους ιθαγενείς Nootka. Ο αρχηγός των Nootka,
ο Maquinna, αισθάνθηκε ριγμένος στις συναλλαγές και οργάνωσε μια αιφνιδιαστική
επίθεση των ιθαγενών εναντίον του πληρώματος που κατέληξε στο θάνατο όλων των
λευκών εκτός του Jewitt, τις ιδιαίτερες γνώσεις και ικανότητες του οποίου (ως
οπλοποιού) είχε διακρίνει ο Maquinna και ήθελε να τις εκμεταλλευτεί και ενός
ακόμα ηλικιωμένου μέλους του πληρώματος που παρέμεινε κρυμμένο στη διάρκεια της
σφαγής. Οι δύο διασωθέντες είχαν πλέον
την επιλογή είτε να γίνουν σκλάβοι των ιθαγενών είτε να δουν τα ραδίκια
ανάποδα.
Οι
σκλάβοι ήταν το πιο πολύτιμο απόκτημα των Nootka και απολάμβαναν μια σχετική
ελευθερία κινήσεων, αρκεί να ήταν συνεπείς σε όλες τους τις υποχρεώσεις.
Έτρωγαν με την οικογένεια το ίδιο φαγητό και μπορούσαν να αναλαμβάνουν δικές
τους δουλειές. Αν όμως δοκίμαζαν να το σκάσουν, η τιμωρία ήταν θάνατος. Ο Jewitt
ήταν ένας αξιοθαύμαστος σκλάβος και πολλοί άλλοι αρχηγοί δοκίμασαν να τον αγοράσουν
από τον Maquinna.
Ο
Jewitt κατέγραψε αναλυτικά τους 28 μήνες που πέρασε ως αιχμάλωτος των Nootka.
Οι παρατηρήσεις του για τη ζωή των ιθαγενών και όσα βίωσε στο νησί
συγκεντρώθηκαν στο βιβλίο που εξέδωσε μετά την περιπετειώδη απελευθέρωση του με
τίτλο «Narrative of the Adventures and Sufferings of John R. Jewitt, only survivor
of the crew of the ship Boston, during a captivity of nearly three years among the
savages of Nootka Sound». Ο τρόπος με τον οποίο απελευθερώθηκε ο Jewitt δεν
ταυτίζεται με αυτόν του Ben MacDonald στο τεύχος της Κατάκτησης, χωρίς αυτό να
σημαίνει ότι ήταν λιγότερο εντυπωσιακός. Όταν το 1805 το μπρίκι Lydia προσάραξε
στο νησί, ο Jewitt κατάφερε να ξεγελάσει τον Maquinna και να τον θέσει υπό
κράτηση του πληρώματος του Lydia. Έτσι οργανώθηκε μια ανταλλαγή αιχμαλώτων που
σήμανε την ελευθερία τόσο του Jewitt όσο και του ετέρου λευκού αιχμάλωτου.
Οι
Nootka οφείλουν το όνομά τους στο ξακουστό Βρετανό εξερευνητή James Cook, ο
οποίος πρώτος τους συνάντησε το 1778. Οι ιθαγενείς από ξηράς φώναζαν στον Cook κάτι
που στα βρετανικά αυτιά του ακουγόταν ως «Nootka». Στην πραγματικότητα οι
ιθαγενείς απλά τον καλούσαν να ελλιμενίσει το πλοίο αλλά το όνομα τους έμεινε
έκτοτε. Όχι για πάντα όμως αφού το 1978 όλοι οι ιθαγενείς της περιοχής
απαίτησαν και πέτυχαν τον αυτοπροσδιορισμό της ονομασίας τους ως Nuu-chah-nulth, που μπορεί να ερμηνευτεί είτε
ως «άνθρωποι» είτε «εμείς που ζούμε έξω (γύρω) από τη νήσο Vancouver»
Οι
Nootka ήταν από τους πρώτους ιθαγενείς βόρεια της California που ήρθαν σε επαφή
με τους Ευρωπαίους, κάτι απόλυτα φυσιολογικό αν λάβουμε υπόψη τη γεωγραφική
θέση των εστιών τους. Για αρκετό καιρό οι Ισπανοί απολάμβαναν αποκλειστικά
εμπορικά προνόμια στην περιοχή, οι απαιτήσεις όμως των Βρετανών να σουρταφέρνουν
στον ίδιο χώρο πύκνωσαν από το 1790 και μετά και οδήγησαν στη διεθνή Nootka Crisis,
η οποία ξεπεράστηκε με αμοιβαίους συμβιβασμούς και με την επιδιαιτησία του … Maquinna!
Κύρια
πόλη των Nootka την εποχή της αιχμαλωσίας του Jewitt (αλλά και σήμερα) ήταν το Yoquot
με περίπου 1500 κατοίκους, 500 εκ των οποίων πολεμιστές. Μέχρι το 1830 και μετά
από 40 χρόνια επαφών με λευκούς εμπόρους και εξερευνητές, το 90% των ιθαγενών Nootka
είχαν πεθάνει από ελονοσία ή ευλογιά!
Οι
Nootka και οι λοιπές φυλές ιθαγενών της περιοχής που σήμερα ταξινομούμε κάτω
από την ετικέτα-ομπρέλα «Nuu-chah-nulth» είχαν προσαρμόσει τον τρόπο ζωής τους
γύρω από τη φαλαινοθηρία με τον τρόπο που οι Ινδιάνοι των Μεγάλων Πεδιάδων
εξαρτιόταν από τον βίσωνα. Όλο το πλέγμα του πολιτισμού τους, τα παραμύθια, οι
ιστορίες, τα τραγούδια τους, τα ονόματά τους, τα τοπωνύμια και οι τελετές τους
σχετιζόντουσαν με κάποιο τρόπο με το τεράστιο κήτος.
Το
Πότλατς (potlatch) ήταν η πιο σημαντική τελετή στον πολιτισμό των Nootka. Κατά
τη διάρκειά του, οι διοργανωτές του μοίραζαν στους καλεσμένους τους διάφορα
δώρα (ακόμα και σκλάβους). Σκοπός του πότλατς ήταν η αναδιανομή του πλούτου, η
σύναψη συμμαχιών, η διατήρηση της σταθερότητας, η ανάδειξη του πλούτου του
διοργανωτή, ο εορτασμός και η τέλεση γάμων, όπως και η εξιστόρηση σημαντικών
γεγονότων.
