Ένας από τους επιζώντες της σφαγής των Cheyenne στον ποταμό Washita (βλ. τεύχος 40/ Βουνά που λάμπουν) προσπαθεί να πνίξει τον πόνο του ζώντας σαν σκυλί με μια ομάδα χρυσοθήρες και κάνοντας όλες τους τις εργασίες για ένα μπουκάλι νερό της φωτιάς. Πόσες όμως προσβολές και εξευτελισμούς μπορεί να αντέξει ένας πρώην πολεμιστής Cheyenne; Όταν ο Wapai φθάνει στο όριό του ζητάει από τον Wanka Tanka να τον εξαγνίσει και του προσφέρει ως θυσία τρεις σφαγμένους χρυσωρύχους. Ο Adams παρακολουθεί τον καπνό από την καλύβα που καίγεται και βρίσκει τα ίχνη του Wapai. Δεν αργεί να τον συλλάβει αλλά ο Wapai καίει τα δεσμά του στη βραδινή φωτιά και αφήνει τον Adams σύξυλο. Έκτοτε ο Adams παρακολουθεί την ξέφρενη πορεία εκδίκησης του Cheyenne που έχει ως κύριο στόχο τον άμεσο υπεύθυνο της σφαγής στον ποταμό Washita, τον στρατηγό Custer δηλαδή. 

O Wapai καταφέρνει να φθάσει μέχρι το ίδιο το στρατόπεδο του 7ου Συντάγματος Ιππικού. Μπορεί η απόπειρά του να σκοτώσει τον Custer να αποτυγχάνει καθώς πέφτει πάλι πάνω στον Adams, ωστόσο αποκτά μια πολύ καλή ιδέα για τις δυνάμεις του στρατού και φεύγει τρέχοντας να ενημερώσει για τα καθέκαστα το Τρελό Άλογο. Οι Crow και Arikara ανιχνευτές του Custer δεν προλαβαίνουν να μπαγλαρώσουν τον Wapai κι έτσι ο Custer αναθέτει το έργο αυτό στον Adams. Ούτε ο Adams όμως τον βρίσκει. Βρίσκει όμως τον Καθιστό Ταύρο στην αγαπημένη του ενασχόληση: να μιλάει με τα πνεύματα! Η συνάντησή τους μόνο σύγκρυο φέρνει στον Adams που γίνεται χειρότερο όταν αγναντεύει το θεόρατο στρατόπεδο των Dakota, των Arapaho και των Cheyenne!

Reno

Ενδεής ο Adams μεταφέρει τα καθέκαστα στον Custer που τα θεωρεί όμως υπερβολικά. Ευθύς ο μακρυμάλλης στρατηγός ετοιμάζεται για το τελικό ντου στους ερυθρόδερμους, χωρίζοντας το 7ο Σύνταγμα σε τρεις επιλαρχίες, οι άλλες δυο υπό τους ταγματάρχη Reno και Λοχαγό Benteen. Ο Adams ακολουθεί τον Reno, ο οποίος δε συμμερίζεται τις αισιόδοξες απόψεις του διοικητή του. Μόλις περνάει τον ποταμό η επιλαρχία του Reno δέχεται μανιασμένη επίθεση από τους Ινδιάνους, καθηλώνεται και αποκόβεται από τον Custer. Μόνο η έλευση του Benteen διασώζει τους άνδρες του Reno τη στιγμή που ο ταγματάρχης τα έχει πραγματικά χαμένα. Κι ενώ αυτά συμβαίνουν ο Custer μόνος κι έρημος εύχεται να είχε ακούσει τις προειδοποιήσεις του Adams. Τώρα πια δεν υπάρχει σωτηρία για το 7ο. 

Και ποιος έφταιγε τελικά; ρωτάει πίσω στην πρωτεύουσα τον Adams, ο πρόεδρος Grant. Δε δάγκωνε τη γλώσσα του καλύτερα! O Bill του καταλογίζει ατόφια την ευθύνη κατάμουτρα: «Εσείς φταίτε πρόεδρε αφού εσείς αποφασίζετε»! Κατόπιν παίρνει το στέτσον του και βγαίνει από το οβάλ γραφείο, επισήμως άνεργος πια… 

Παρατηρήσεις: Το όνομα Wapai δεν εμφανίζεται στη βάση δεδομένων με ονόματα Cheyenne. Εμφανίζεται σε μια συγκεντρωτική βάση με ονόματα ιθαγενών Αμερικανών να σημαίνει «Τυχερός»! Ινδιάνοι αρχηγοί που διακρίθηκαν στη μάχη του Little Bighorn όπως ο Gall και ο «Δύο Φεγγάρια» δεν αναφέρονται στο τεύχος. Η μάχη περιγράφεται από τη σκοπιά του Custer. 

O George Armstrong Custer ξεκίνησε να μάχεται στον Εμφύλιο ως ανθυπολογαχός και τελείωσε τον πόλεμο ως υποστράτηγος, ο νεότερος σε ηλικία στον βαθμό αυτό στην ιστορία των ΗΠΑ! Μετά τον εμφύλιο έλαβε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη (οι βαθμοί που απόκτιουνται σε καιρό πολέμου δεν ισχύουν σε καιρό ειρήνης) και ανέλαβε τη διοίκηση του 7ου Συντάγματος Ιππικού με το οποίο «δοξάστηκε» κατά την εκστρατεία εναντίον των Cheyenne το 1868. Η πιο φημισμένη νίκη του βέβαια ήταν η Σφαγή στον ποταμό Washita όταν με 700 ιππείς εξολόθρευσε 150 Cheyenne «πολεμιστές» (γυναικόπαιδα και γέροι κυρίως) του αρχηγού Μαύρη Χύτρα. Αυτή η μάχη εκλήφθηκε ως σφαγή από τους Ινδιάνους αν και ο Custer ισχυρίστηκε ότι κατά λάθος μες στη νύχτα σκοτώθηκαν λίγες γυναίκες κι αυτές ήταν οπλισμένες! Πάντως αυτή ήταν η μάχη που ο Wapai της ιστορίας μας έχασε την οικογένεια του, η μάχη που γέννησε το μίσος του για τον Custer!

Το Αμερικάνικο Ιππικό αριθμούσε 10 συντάγματα το 1876 και κάθε σύνταγμα είχε από 600 έως 800 άνδρες και καμιά πενηνταριά αξιωματικούς. Ένα σύνταγμα χωριζόταν σε τρεις επιλαρχίες (τάγματα) και κάθε επιλαρχία σε τέσσερις ίλες (λόχους). Κάθε ίλη του 7ου είχε 84 άνδρες οπλισμένους με τυφέκια Springfield του 1873, 45ρια Colt και φυσικά τις σπάθες για τις οποίες οι ιθαγενείς προσφωνούσαν τους στρατιώτες του ιππικού «μακριά μαχαίρια»! 

Alfred Terry

Το σχέδιο της εκστρατείας του 1876 για την κατάληψη των Μαύρων Λόφων από τους Sioux και τους Cheyenne προέβλεπε την ανάπτυξη τριών φαλαγγών που θα την έπεφταν στους Ινδιάνους από τρεις διαφορετικές μεριές. Από το Νότο με 1300 άνδρες θα μπούκαρε ο στρατηγός Crook, από δυτικά (από τη Montana) με 450 άνδρες θα ξεκινούσε ο συνταγματάρχης Gibbon και από τα ανατολικά θα ερχόταν και 1000 περίπου άνδρες υπό τον ταξίαρχο Terry. Το 7ο Σύνταγμα ιππικού του Custer υπάγονταν στον Terry μια και ο Custer είχε πέσει σε δυσμένεια λόγω μιας δικαστικής του διαμάχης με συγγενείς του προέδρου Grant (βλ. σελ. 44). Το ποταμόπλοιο ανεφοδιασμού που βλέπουμε σε ένα καρέ του τεύχους της «Κατάκτησης» (σελ. 42) στον ποταμό Powder, ανήκε στη στρατιά του Terry.

Ωστόσο η μεν φάλαγγα του Crook μετά από πορεία 20 περίπου μερών συνάντησε ισχυρή αντίσταση (στη μάχη του ποταμού Rosebud στις 17 Ιούνη/αναφέρεται από τον Adams, σελ. 60) και οπισθοχώρησε («δεν έχουμε νέα του», λέει ο Custer στον Adams, σελ. 54), η δε του Gibbon δε κατάφερε ποτέ να εντοπίσει τα ίχνη των Ινδιάνων. Έτσι όλο το βάρος έπεσε στις μονάδες που διέτασσε ο Terry, ο οποίος δεν είχε καμιά αναστολή να αναθέσει όλη τη βρομοδουλειά στο 7o Σύνταγμα Ιππικού και στον Custer. 

Reno's Hill

Το πρωί της 25ης Ιουνίου 1876 ο Custer έλαβε μια αναφορά όπου έκανε λόγο για υπερβολικά μεγάλο αριθμό Ινδιάνων στην περιοχή αλλά αμφισβήτησε την ακρίβεια της! O D’Antonio βάζει τον Adams να είναι αυτός που κάνει την αναφορά! Το γεγονός ότι Custer και Adams έχουν ένα παρελθόν αμοιβαίας αντιπάθειας στη σειρά της «Κατάκτησης» (βλ. και τεύχος 48) κάνει πολύ εύλογη δραματουργικά την επιλογή του Custer να αγνοήσει την αναφορά. Έτσι ο Custer υποτιμώντας τον αντίπαλο χώρισε το Σύνταγμα σε τρεις επιλαρχίες υπό τον ίδιο, τον ταγματάρχη Reno και τον Λοχαγό Benteen. Η μάχη εξελίχθηκε ακριβώς όπως την περιγράφει ο D’Antonio. Η αποτυχία, ίσως και η ανεπάρκεια του Reno, η διστακτικότητα (ή απροθυμία;) του Benteen εξέθεσαν τον Custer που βρέθηκε να πολεμά με αντιπάλους 15 φορές περισσότερους. Reno και Benteen διασώθηκαν αφού κατάφεραν να αντέξουν επιθέσεις 2 ημερών ταμπουρωμένοι στον λόφο που σήμερα ονομάζεται Reno’s Hill μέχρι να έρθουν οι υπόλοιπες δυνάμεις του Terry. 

Παρά τις αυταπόδεικτες τεράστιες ευθύνες του Custer για την συντριβή του Ιππικού στο Little Bighorn, ευθύνες που ευθύς αμέσως του καταλόγισαν ο Τύπος στην Ανατολική ακτή αλλά και ο πρόεδρος Grant, o Custer έμελλε να μείνει στην ιστορία ως ρομαντικός και θαρραλέος ηγέτης! Πώς έγινε αυτό; Ας είναι καλά η πιστή και αφοσιωμένη σύζυγός του, η Elizabeth "Libbie" Bacon που μετά το χαμό του άνδρα της, έβαλε σκοπό της ζωής της να μη γίνει αυτός, ο αποδιοπομπαίος τράγος της ιστορίας. Αφιέρωσε όλο της το είναι στην υπεράσπιση του άνδρα της και έγραψε τρία βιβλία όπου τον παρουσιάζει ως κάτι ανάμεσα στον Αχιλλέα, τον Davy Crockett και τον Ναπολέοντα. Καθώς ήταν μια πολύ συμπαθητική και ικανή κυρία οι προσπάθειές της είχαν το αποτέλεσμα που επιθυμούσε.

Από τις μεταφορές της μάχης του Little Bighorn στην οθόνη ξεχωρίζει φυσικά το They Died With Their Boots On όπου τον Custer υποδύεται σε μια larger than life ερμηνεία, ο πολύς Errol Flynn. Πολύ καλή θεωρείται και η τρίωρη τηλεταινία Son of The Morning Star (1991). Από τα υπόλοιπα φιλμ άξια αναφοράς είναι το Custer of the West (1967), μια από τις τελευταίες ταινίες του θρυλικού Robert Siodmak. 

Bill Adams: “Τσαντίζομαι γιατί δεν ξέρω αν αξίζει τον κόπο να κουραστεί κανείς για να φτιαχτεί αυτή η χώρα. Δέκα λεπτά είμαι εδώ και τι είδα; Τους συνηθισμένους παλιάνθρωπους που είναι σαν να τους έβγαλες από τη φυλακή. Βάζω στοίχημα πως οι μισοί από δαύτους είναι κλέφτες και ρουφιάνοι! Μετά απ’ αυτούς τους παλιάνθρωπους θα ‘ρθουν άλλοι κλέφτες ... Με καλούς τρόπους και καθαρά πουκάμισα. Για λογαριασμό τους εμείς παίρνουμε αυτή τη γη από άλλους…» 

George Armstrong Custer: « Άνδρες του 7ου! Η μοίρα μας έδωσε άσχημα χαρτιά, μα να θυμάστε …Αυτά τα καθάρματα μπορούν να μας πάρουν τη ζωή, τα σκαλπ, τα πάντα! Εκτός από ένα…Τη Δόξα!»